به گزارش آژانس خبری ایذه – ایزنا؛ استان خوزستان به واسطه تنوع اقلیم و اقوام خود همواره از استان‌ها و مناطقی بوده است که با وجود هم‌جواری شهرها با یکدیگر، از بعد اجتماعی و سبک زندگی دارای تفاوت‌ها و شرایط ویژه و به مثالی بوده است.

موسم محرم که می‌شود، کوی و برزن این استان متحد در لباس سیاه و رنگ‌های عزا، رسم‌های مختلفی در سوگ سرور سالار شهیدان و یاران با وفایش را به نمایش می‌گذارند و اقوام مختلف با آیین منحصر به‌فرد خود صحنه‌های بی‌مثالی از عاشورا و محرم حسینی را به نمایش می‌گذارند.

 

*نوحه مانای «حسن حسین» و اوج سوز و عزا

مردم شهرستان ایذه نیز به عنوان یکی از اصلی‌ترین مراکز بختیاری‌نشین همواره محلی برای نمایش رسوم ویژه این قوم کهن بوده و صحنه‌های سوگواری سرور و سالار شهیدان را به صورت آیین دیرینه خود به نماییش می‌گذارند.

از جمله نوحه‌های قدیمی و چند صد ساله که در بین مردمان این منطقه به ویژه قدیمی‌ترها و افراد سالخورده و میان سال هنوز هم رواج دارد می‌توان به نوحه «حسن حسین» اشاره داشت.

این نوحه با وجود دو ضرب بودن در میان مردم قوم بختیاری به مانند سوگ عزیزان و مراسمات عزاداری عزیزان از دست رفته در این قوم اجرا می‌شود که اوج ارادت مردمان این دیار را به امام حسین (ع) و یارانش را نشان می‌دهد.

در این نوحه که با نوا و زبان محلی ادا می‌شود با سینه‌زنی همراه می‌شود و اوج سوز و ماتم در شهادت مظلومانه امام حسین (ع) را به نمایش می‌گذارد.

پخت شیربرنج و حلوای محلی

با وجود رواج داشتن پخت آش و غذای نذری ایام محرم، مردم شهرستان ایذه نیز با پختن غذاها و آش‌های محلی خود به استقبال محرم و روز عاشورا می‌روند و نذر خود را ادا می‌کنند.

پخت آش‌های محلی با ماست و شیر و تهیه حلوای آرد و شکر از جمله نذورات غذایی مردم این سرزمین برای شب‌ها و روزهای ماه محرم و دهه سوگواری سید الشهدا است.

طلب حاجت با حمل عَلَم باب الحوائج حضرت عباس (ع)؛ کتل و رسمی دیرینه

بدون شک یکی از دیرینه‌ترین آیین عزاداری دهه محرم در شهرستان ایذه و در میان مردمان قوم بختیاری آیین حمل عَلَم توسط مردم به ویژه جوانان و افراد تنومند است.

حمل علم در این دهه در بین تمام دسته‌جات حاضر در سطح شهر رواج دارد ولی روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی همزمان با دسته روی به سمت اماکن متبرکه و زیارت اهل قبور در این روز به اوج نمایش خود می‌رسد و حمل کنندگان رسیدن به حاجت خود را با این کار از باب الحوائج حضرت عباس (ع) طلب می‌کنند.

ساخت علم‌ها نیز با حضور تمام اهالی محله و منطقه در در هر هیات انجام می‌شود و هر کسی به نشان علاقه و ارادت خود به حضرت ابوالفضل (ع) به چوب بلندی که قرار است به عنوان علم در پیشگاه و جلو هیات حرکت کند تکیه‌های پارچه‌ای را گره می‌زنند و در بالای علم نیز یک زنگوله به نشان زنگ کاروان عاشوراییان نصب می‌شود.

کتل‌بندی و سیاه پوش کردن اسب‌ها از روایت‌ها و سنت‌های دیرینه مردمان بختیاری است که امروزه هم در برخی از روستاهای این دیار به چشم می‌خورد، سیاه‌پوش کردن زیباترین اسب منطقه و نصب پارچه‌های تزئینی به نشان محرم و عزاداری و وارونه کردن تفنگ یا به اصطلاح محلی «نگون فنگ» از دیگر اقداماتی است که برای روزهای تاسوعا و عاشورا به اجرا در می‌آید.

با توجه به رسم دیرینه مردمان بختیاری در هنگام عزاداری و ماتم برای بزرگان، تفنگ‌ها به حالت برعکس در می‌آید و صاحب اسلحه به حرمت این روز و عزاداری دست به اسلحه نمی‌برد و این آیین در ایام محرم به ویژه در تاسوعا و عاشورای حسینی همچنان در بسیاری از مناطق بختیاری‌نشین رواج دارد.

تعطیلی بازار و کار در روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی

روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی صحنه اتحاد و همراهی تمام مردم شهرستان ایذه با دسته‌ها و هیات‌های مذهبی است، جایی که تمام مردم با هر نوع نگرش سیاسی و اجتماعی با ارادت به ائمه اطهار (ع) و به ویژه امام حسین (ع) دست از کار می‌کشند و تمام بازار، کسب و کار به تعطیلی فرو می‌رود و کوی و برزن غرق در ماتم و عزای سالار شهیدان و یاران با وفایش است.

«تهده‌گردانی» همراه با نوای لالایی اصغر

مادران ایل به رسم مادرانه خود و با نذری که داشته‌اند در سوگ علی اصغر گهواره به دوش تمام مسیر راهپیمایی و حرکت دسته‌جات را طی می‌کنند و در این بین افرادی که نذر و حاجتی دارند با قرار دادن پول و کالاهای دیگر نذر خود را ادا می‌کنند.

خواندن نوحه لالایی اصغر با نوای سوزناک مادرانه از نواهایی است که در سوگ شهید کودک صحنه نینوا ادا می‌شود.

فـــــــــارس

انتهای پیام/*